Προστασία ζώων

 

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΑΙ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΩ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ & ΕΥΘΥΝΗ

 

«ΟΜΑΔΑ ΔΡΑΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΖΩΩΝ»

Εισαγωγή

Η συνεχώς αυξανόμενη οικολογική κρίση έχει καταστήσει εμφανές ότι είναι αναγκαία η υιοθέτηση νέων αξιών όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, αλλά και τη σχέση των ανθρώπων με τα άλλα ζώα και τη φύση.

Ανάμεσα στα πολλά προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η κοινωνία είναι και η κακοποίηση ζώων.

Αρκετά δισεκατομμύρια ζώα, κάθε χρόνο, κακοποιούνται με ποικίλους τρόπους και για διάφορους λόγους από τον άνθρωπο. Πολλά είναι τα παραδείγματα κακοποίησης ζώων με σκοπό το οικονομικό όφελος, την ψυχαγωγία, την έρευνα, την τροφή, την ένδυση κλπ. Αν σκεφτούμε λίγο θα διαπιστώσουμε πως η χρήση των άλλων ζώων από τον άνθρωπο έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις σε διάφορους τομείς όπως:

Τα πειράματα σε ζώα όπως μαϊμούδες, χιμπαντζήδες, σκύλους, γάτες, κουνέλια, ποντίκια, πουλιά, παραγωγικά και άλλα ζώα, για ιατρικούς και ερευνητικούς λόγους, για καλλυντικά κ.α. Μετά το τέλος των πειραμάτων και της καθημερινής εξαθλίωσης και βασανισμού τους, όσα επιβιώνουν θανατώνονται. Παρά τον βασανισμό τους ως πειραματόζωα, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ ανακοίνωσε το 2006 ότι 92% των φαρμάκων που πέρασαν από τα πειραματικά εργαστήρια ζώων απέτυχαν σε κλινικά ανθρώπινες δοκιμές (Ελληνική Φιλοζωική Εταιρεία). 

                               

Η ψυχαγωγία, χάρη της οποίας χιλιάδες ζώα βασανίζονται σε άθλιες συνθήκες αιχμαλωσίας σε τσίρκο και ζωολογικούς κήπους. Δεν υπάρχει κανένα τσίρκο στον κόσμο όπου να μη διαπιστώθηκε από ελέγχους ο βασανισμός των ζώων, η αφόρητη ταλαιπωρία, η κακοποίηση κατά την εκπαίδευση, η ανείπωτη εξαθλίωση κατά τις μεταφορές και τα ταξίδια κλεισμένα σε άθλια κλουβιά και τρέιλερ, νηστικά και διψασμένα. Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη και δεύτερη στον κόσμο, που μετά από κινητοποιήσεις φιλοζωικών σωματείων, το 2012 ψηφίστηκε νόμος που απαγορεύει τα τσίρκο με ζώα. Από τότε πολλές ακόμα χώρες έχουν απαγορεύσει να χρησιμοποιούνται ζώα σε τσίρκο. Ωστόσο υπάρχουν ακόμα οι ζωολογικοί κήποι. 

                     

 

Ανάμεσα στις διάφορες περιπτώσεις κακοποίησης ζώων, αν εστιάσουμε στα ζώα συντροφιάς, διαπιστώνουμε ότι έχει δημιουργηθεί τεράστιο πρόβλημα, καθώς στην Ελλάδα ολοένα αυξάνεται ο αριθμός των εγκαταλελειμμένων – αδέσποτων ζώων. Τα ζώα αυτά όμως δεν έχουν πιθανότητες να επιβιώσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στον δρόμο, αφού οι κίνδυνοι είναι πολλοί. Η έλλειψη σίτισης, η εσκεμμένη δηλητηρίαση (φόλες), τα τροχαία ατυχήματα, οι ασθένειες, οι κακοποιήσεις είναι οι πιο συχνοί κίνδυνοι που οδηγούν στο θάνατο τα αδέσποτα ζώα. Η οικονομική κρίση είναι ένας λόγος εγκατάλειψης, αλλά σημαντικότερη αιτία είναι η κρίση αξιών και όχι η έλλειψη χρημάτων.

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν όλες οι παραπάνω σοβαρές περιπτώσεις κακοποίησης ζώων χρειάζεται να ενεργοποιήσουμε συναισθηματικά τους ανθρώπους προκειμένου να συζητήσουμε για το ζήτημα των ζώων, αφού όπως διαφαίνεται από σύγχρονες ψυχολογικές έρευνες η ανθρώπινη συμπεριφορά καθορίζεται περισσότερο από το συναίσθημα παρά από τη λογική (Καραγεωργάκης, 2019). Επιπλέον, σε σχετική έρευνα τα παιδιά επεσήμαναν: «Καλλιεργήστε τη συμπόνια στα παιδιά...», «...δείξτε στα παιδιά ότι τα ζώα ζουν κι αναπνέουν όπως εμείς...», «...βοηθήστε μας να καταλάβουμε τα ζώα...», «...διδάξτε μας μαθήματα πώς να φροντίζουμε τα ζώα...», «...πείτε ότι τα ζώα είναι σαν τους ανθρώπους...» (Πρεκατέ, 2013).

Όλα τα παραπάνω καθιστούν σαφές ότι χρειάζεται επαναπροσδιορισμός των ηθικών υποχρεώσεων που οφείλουν να αναλάβουν οι άνθρωποι απέναντι στα μη ανθρώπινα όντα του πλανήτη.

Οι δραστηριότητες που παρουσιάζονται στο παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχουν σχεδιαστεί από αξιόλογους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας

Πρόκειται συνεπώς, για ένα συλλογικό εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο αποτελείται από μία ποικιλία προτεινόμενων δραστηριοτήτων, που ως στόχους έχουν οι μαθητές:

         · Να αναδομήσουν αντιλήψεις σχετικά με τον ρόλο των ζώων στη ζωή των ανθρώπων 


         · Να ενημερωθούν για ορισμένες μορφές κακοποίησης που υφίστανται τα ζώα από τον άνθρωπο 


         · Να αντιληφθούν τις απειλές από τις οποίες κινδυνεύουν τα ζώα λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων 


         · Να συνειδητοποιήσουν το σοβαρό πρόβλημα της μείωσης της βιοποικιλότητας και την ευθύνη των ανθρώπων απέναντι σε αυτό 


         · Να ευαισθητοποιηθούν και να εκφράσουν συναισθήματα για τα ζώα, αναπτύσσοντας την ενσυναίσθηση 


         · Να συνειδητοποιήσουν τις υποχρεώσεις των ανθρώπων απέναντι στα ζώα 


         · Να καλλιεργήσουν δεξιότητες, ώστε να αναλάβουν δράσεις ενημέρωσης 
της σχολικής και τοπικής κοινότητας με σκοπό την προστασία των ζώων 


ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

 

1^Η δραστηριότητα:

Παγκόσμιες ημέρες ζώων

 

Στόχος δραστηριότητας: Οι Παγκόσμιες Ημέρες είναι πάντα μια καλή ευκαιρία να θυμηθούμε τα δικαιώματα των ζώων και να γνωρίσουμε ζώα που υπάρχουν στο πλανήτη μας, αλλά δε βλέπουμε καθημερινά. Ωστόσο, η ύπαρξή τους είναι σημαντική για τα διάφορα οικοσυστήματα και ολόκληρο τον πλανήτη.

Υλοποίηση: Γνωρίζετε ότι εκτός από τη Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων (04 Οκτωβρίου) υπάρχουν και άλλες ημέρες που είναι αφιερωμένες σε κάθε ζώο και στα δικαιώματα του; Τα παιδιά ανακαλύπτουν αυτές τις ημέρες με τη βοήθεια του ημερολογίου, συζητάνε για τα ζώα που ξέρουν , μαθαίνουν νέα και εμπλουτίζουν το λεξιλόγιο τους.

Προεκτάσεις: Αρχικά λοιπόν με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ζώων διαβάζουμε την ιστορία της Μπουμπούς, συζητάμε για τα αδέσποτα και τα δεσποζόμενα ζώα και τους σωστούς τρόπους συμπεριφοράς απέναντι τους και κατόπιν δραματοποιούμε την ιστορία.

Τι χρειάζονται;

(Απαντήσεις παιδιών: αγάπη, φαγητό, νερό, χάδια, φροντίδα, κτηνίατρο)

Δίνουμε τόσο λίγα στα ζώα και παίρνουμε τόσα πολλά...(αγάπη, αφοσίωση, φιλία)

Στη συνέχεια κατασκευάζουν ατομικά σκυλάκια παίζουμε ψυχοκινητικά παιχνίδια με ζώα του δάσους (αλεπού) και διαβάζουμε την ιστορία «Ο Ποσειδώνας και η Φρουφρού» με πρωταγωνιστές οικόσιτα ζώα.

2η δραστηριότητα:

Ζώα συντροφιάς - Σκύλοι οδηγοί τυφλών

Συνδέοντας το φιλοζωικό πρόγραμμα με τη συμπερίληψη και τα άτομα με αναπηρία

Στόχοι:

Οι μαθητές/τριες

         · Να συνειδητοποιήσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με προβλήματα όρασης κατά την κυκλοφορία τους στην πόλη 


         · Να αναδομήσουν στερεότυπα σχετικά με τον ρόλο των σκύλων στη ζωή των ανθρώπων 


         · Να αντιληφθούν την πολύτιμη βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν οι σκύλοι οδηγοί σε ανθρώπους με προβλήματα όρασης στις μετακινήσεις τους. 


Επέκταση: Παραμύθι «ΞΟΥΤ» όπου ο σκύλος πρωταγωνιστής είναι αδέσποτο και στο τέλος τον υιοθετεί ένας τυφλός και γίνεται σκύλος οδηγός τυφλών!

 

Συζήτηση με τα παιδιά για το τι είναι τυφλός και τι είναι τα ζώα συντροφιάς , πώς εκπαιδεύονται και σε τι βοηθάνε τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα.

 

Τα παιδιά σε ζεύγη γίνονται σκυλιά –βοηθοί και τυφλοί και προσπερνούν εμπόδια καλλιεργώντας την συνεργασία την εν συναίσθηση και την αλληλοβοήθεια. Έπειτα αλλάζουν ρόλους.

Ακολουθεί Καταιγισμός Ιδεών με τα ζώα που συναντάνε στη γειτονιά , στο δρόμο για το σχολείο κτλ..Οι απαντήσεις τους αποτυπώνονται και σε φύλο επανατροφοδότησης.

  

Τα ζώα έχουν συναισθήματα και τα εκφράζουν:

Παίζουμε ψυχοκινητικό που χωριζόμαστε σε ζευγάρια (γάτες-σκύλοι). Με τη μουσική κινούμαστε στο χώρο όταν σταματάει γαβγίζουμε-νιαουρίζουμε με συγκεκριμένη οδηγία αποτυπώνοντας ένα συναίσθημα πχ. θυμωμένα, χαρούμενα, ήσυχα, αργά...

3^η δραστηριότητα:

Τα παιδιά βλέπουν παρουσίαση powerpoint για τους σκύλους οδηγούς ,συζητούν και ζωγραφίζουν μια σκηνή από τη ζωή ενός σκύλου οδηγού.

 

 

4^η δραστηριότητα:

 

Ζώα υπό εξαφάνιση

Βλέπουμε εικόνες και μαθαίνουμε στοιχεία για 10 ζώα που είναι υπό εξαφάνιση και βρίσκονται στην Ελλάδα:

ΑΡΚΟΥΔΑ

ΛΥΚΟΣ

ΛΥΓΚΑΣ

ΑΓΡΙΟΓΙΔΑ

ΚΟΚΚΙΝΟ ΕΛΑΦΙ

ΤΣΑΚΑΛΙ  (ΖΩΑ ΣΤΗΝ ΞΗΡΑ)

ΒΙΔΡΑ (ΣΕ ΓΛΥΚΑ ΝΕΡΑ)

ΚΑΡΕΤΑ-ΚΑΡΕΤΑ,ΔΕΛΦΙΝΙ & ΦΩΚΙΑ (ΣΤΗ ΘΆΛΑΣΣΑ)

 

Αφού μάθουμε από τι κινδυνεύουν και ποιος προστατεύει το κάθε ζώο, παίζουμε ψυχοκινητικό παιχνίδι:

Γινόμαστε αυτά τα ζώα και αντιμετωπίζουμε τους κινδύνους πότε τρέχοντας πότε κάνοντας καταφύγιο-φωλιά , πότε κολυμπώντας γρήγορα κτλ...

 

5^η δραστηριότητα:

Τα παιδιά από όλα τα ζώα προτίμησαν να  ασχοληθούμε με την αρκούδα. Επιπλέον δράσεις για την αρκούδα ήταν:

• Δημιουργία ιστογράμματος με το τι ξέρουμε για την αρκούδα και το τι θέλουμε να μάθουμε για αυτήν
•     
  
  
  
  
  
  
• ·      ψυχοκινητικό (Θα πάω για αρκούδες) και παρακολούθηση βίντεο ντοκιμαντέρ «Ο Θαυμαστός κόσμος των ζώων : οι αρκούδες»
• 
  
• Κατασκευάσαμε ομαδική αφίσα με τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η αρκούδα 
• 
  
  
  
  
  
  
  

·      Ζωγραφίσαμε μια οικογένεια καφέ αρκούδων ...Που να πηγαίνουν άραγε; 

·      Ανάγνωση του βιβλίου «Η Μικρή Αρκούδα» από τη σειρά Ιστορίες από τη φύση και μάθανε για τον κύκλο ζωής της αρκούδας

 

• 
  Τα παιδιά δούλεψαν ομαδικά για να ζωγραφίσουν μια τεράστια αρκούδα καφέ και την κόβουν .Σε επόμενη δραστηριότητα η αρκούδα μας αυτή έγινε και ομαδικό κολάζ για τα δικαιώματα των ζώων.

 

 

6^η δραστηριότητα:

Με αφορμή χορό freeze με τα ζώα μιλάμε για τη ζωή και τους κινδύνους της αρκούδας,  παίζουμε το «ψάχνω ψάχνω μια αρκούδα» και μαθαίνουμε και την ιστορία της μικρής και της μεγάλης άρκτου και τους αστερισμούς από το διαδίκτυο. (Ελληνική μυθολογία)

 

7^η δραστηριότητα:

Διαβάζουμε το παραμύθι «Οι ουρές δεν είναι για να τις τραβάμε» συζητάμε τη συμπεριφορά απέναντι στα ζώα και συμπληρώνουμε φύλο εργασίας.

8^η δραστηριότητα:

 

Τα παιδιά χορεύουν και τραγουδούν την «Αρκούδα καφέ» από την Λιλιπούπολη αναδιηγούμαστε με τη βοήθεια εικόνων και εικονογραφούμε τους στίχους .

 

Τέλος , διαβάζουμε βιβλίο «Ο Γουίνι το αρκουδάκι» που μας μαθαίνει για την διατροφή της αρκούδας αλλά και την αξία του να μοιράζεσαι. Δραματοποιήσαμε επιπλέον και το παρακάτω ποίημα:

 

 

 

Πλούσιο υλικό για την αρκούδα βρήκαμε στον ΑΡΚΤΟΥΡΟ για τον οποίο και μιλήσαμε στην προστασία του είδους.

 

9^η δραστηριότητα:

 

Παραμύθι: «Η Χρυσομαλλούσα και οι 3 αρκούδες» έδωσε ευκαιρία για πλήθος δράσεων:

·      Συζήτηση για την συμπεριφορά των ηρώων της ιστορίας, εναλλακτικό τέλος και δραματοποίηση

·      Σειροθετήσεις (Μικρό, μεσαίο, μεγάλο) και παιχνίδι μνήμης

·      Κατασκευή το σπιτάκι των αρκούδων και τους ήρωες της ιστορίας

·      Συντα:ητα﷽﷽﷽﷽﷽﷽ ση γνωσριφορτης αρκούααρκοοηθΛΩΝ ΤΩΝ ΖΩΩΝ..............................  Ημερομηνγή για χυλό των αρκούδων (το Αγγλικό porridge) εκτέλεση και γευσιγνωσία με τα παιδιά

  

 

·      Ψυχοκίνηση ως αρκούδες (μικρές, μεσαίες, μεγάλες..)

·      Μαθηματικά (ο αριθμός 3) παιχνίδι με το 3 και αντίστοιχο φ.ε.

 

10^η δραστηριότητα:

 

Ζώα σε αιχμαλωσία-Η συμπεριφορά μας απέναντι στα ζώα

 

 

Μια σειρά δραστηριοτήτων που στηρίζονται στην αξιοποίηση έργων τέχνης. Πρόκειται για μία προσπάθεια που στοχεύει στον μετασχηματισμό δυσλειτουργικών απόψεων μαθητών σε σχέση με τα ζώα, μέσω της επεξεργασίας έργων τέχνης. Απώτερος στόχος τα παιδιά να επανεξετάσουν τη σχέση τους με τα ζώα και τη συμπεριφορά τους απέναντι σε αυτά, αναδομώντας τις απόψεις τους.

 

Α’Υποδραστηριότητα

Βλέπουμε εικόνες όπου είτε τα ζώα αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους φροντιστές τους (π.χ.το κορίτσι και το σκυλί) και συζητάμε για την σωστή συμπεριφορά μας απέναντι τους , για τα δικά τους συναισθήματα και για την ευθύνη μας απέναντι σε αυτά. Ακούνε ο ποίημα του Πολέμη «Ποτέ δεν θα πειράξω τα ζώα τα καημένα» (εικόνα από τη Χώρα παιδιών) και δραματοποιούν τους στίχους με κινήσεις/εκφράσεις στην παρεούλα.

 

Β’Υποδραστηριότητα

Βλέπουν εικόνες από τσίρκο του Μάρκ Σαγκαλ και σχολιάζουν το θέμα , τα χρώματα κτλ.

 

Η νηπιαγωγός αναφέρει τη νομοθεσία γύρω απο το τσίρκο παλιά αλλά και τώρα. Έμφαση δίνεται στο πως ΝΙΩΘΟΥΝ τα ζώα αυτά που βρίσκονται σε κατάσταση αιχμαλωσίας για την ψυχαγωγία του ανθρώπου 

 

 

Γ’Υποδραστηριότητα

Παρακολούθηση αποσπασμάτων από την ταινία ΝΤΑΜΠΟ της Disney με εστίαση στα συναισθήματα του πρωταγωνιστή ελέφαντα και της συμπεριφοράς των ανθρώπων απέναντι του.Τα παιδιά λένε «ΟΧΙ στο τσίρκο με τα ζώα»

 

11^η δραστηριότητα:

Λέμε ΟΧΙ στην κακοποίηση των ζώων

Τα παιδιά , αφού παρακολούθησαν βίντεο με τα δικαιώματα των ζώων , έμαθαν για την Οικουμενική διακήρυξη για τα δικαιώματα των ζώων, συζητήσαμε στην ομάδα τι τους έκανε εντύπωση, τι νέο μάθανε. Εντοπίσαν ποια δικαιώματα των ζώων καταπατούνται στις περιπτώσεις κακοποίησης όπως π.χ. στο τσίρκο που αναφέραμε και αποφασίσανε στην ολομέλεια  με ποιο τρόπο μπορούν να ευαισθητοποιήσουν τη σχολική μας κοινότητα και την κοινωνία.

Μετά το τέλος της δραστηριότητας τα παιδιά αποφάσισαν να  οργανώσουν μια σχετική καμπάνια κατά της κακοποίησης των ζώων, με στόχο να ευαισθητοποιήσουν τη τοπική σχολική κοινότητα .Δημιούργησαν γιγαντοαφίσα με την καφέ αρκούδα και τα άρθρα απο τα δικαιώματα των ζώων.

 

Η Αρκούδα-αφίσα μας αφισοκολλήθηκε και εκτός σχολείου ώστε να ενημερωθούν όλοι για τα δικαιώματα των ζώων .Τα νήπια έγραψαν και ταμπέλα δίπλα στην αρκούδα με το μήνυμα όλης της τάξης:

“ΤΑ ΖΩΑ ΕΧΟΥΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΙΣΘΑΝΟΝΤΑΙ ΟΠΩΣ ΕΜΕΙΣ!!!!”