ΚΟΥΚΛΟΠΑΙΖΕΙΝ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ: ΟΤΑΝ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ

Γιατί είναι σημαντικό να γίνει πρόγραμμα για το κουκλοθέατρο στο Νηπιαγωγείο;

 

Η ενασχόληση με το κουκλοθέατρο, από την κατασκευή κούκλας μέχρι την δημιουργία ιστοριών αλλά και την παρακολούθηση μιας παράστασης, αποτελεί μια από τις αρχαιότερες μορφές τέχνης που συναρπάζει και ψυχαγωγεί τα παιδιά αυτής της ηλικίας , ενώ ταυτόχρονα τους προσφέρει πολλαπλά οφέλη, που αφορούν τη γνωστική, νοητική, ψυχική και συναισθηματική τους ανάπτυξη:

• Ταύτιση με υγιή πρότυπα, που πρεσβεύουν το ήθος τις ανθρώπινες αξίες
• Ανάπτυξη ηθικών αξιών, όπως η αγάπη, ο σεβασμός, η αλληλεγγύη
• Ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης
• Καλλιέργεια της ενεργητικής ακρόασης
• Ενθάρρυνση της κριτικής σκέψης
• Όξυνση της ικανότητας επεξεργασίας πληροφοριών
• Απόκτηση γνώσεων

Όταν μάλιστα τα παιδιά, έχουν το ρόλο του ηθοποιού-αφηγητή , τότε τα πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν:

• Ανάπτυξη αισθήσεων, κινητικών δεξιοτήτων και λεπτής κινητικότητας
• Βελτίωση της ικανότητας ελέγχου του σώματος και των κινήσεων
• Παρότρυνση για συνεργασία, αλληλοβοήθεια, ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος και προώθηση του διαλόγου
• Ανάπτυξη φαντασίας και ενθάρρυνση της δημιουργικότητας
• Καλλιέργεια γλωσσικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων
• Έκφραση συναισθημάτων, σκέψεων και ανησυχιών
• Τόνωση αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης

Το πρόγραμμα εκπονήθηκε στα πλαίσια των εργαστηρίων δεξιοτήτων σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και τη θεατρική ομάδα ΠΡΑΣΣΕΙΝ ΑΛΟΓΑ.

 

Αρχικά τα παιδιά παρακολούθησαν βίντεο και συζήτησαν στην ολομέλεια για τα διάφορα είδη κούκλας που έχουν δει στο θέατρο (καραγκιόζης από το θέατρο σκιών, γαντόκουκλες, κούκλες μεγαλύτερες με γάζες κτλ). Ανιχνεύσαμε τις πκλας της ﷽ωινηωγηση της κουνται ΤΑΝ ΤΟ ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ ΜΑΣ ΜΑΘΑΙΝΕΙ ΜΕΣΑ ΑΠρώτες γνώσεις, λύσαμε απορίες και στη συνέχεια είδαμε πώς μπορούμε με απλά υλικά όπως η εφημερίδα και χαρτοταινία (αλλά κι από επαναχρησιμοποίηση μαλλιού, χαρτιών γκοφρέ κτλ.) να κατασκευάσουμε μια κούκλα .

 

‘Έπειτα ήρθε το δημιουργικό- καλλιτεχνικό κομμάτι, όπου το κάθε παιδί ακολουθώντας τις οδηγίες κατασκεύασε την κούκλα του και με την φαντασία του τη στόλισε με διάφορα υλικά δίνοντας και στοιχεία για το χαρακτήρα της.

Στο τρίτο εργαστήρι κινηθήκαμε παρατηρώντας το σώμα μας όταν εκτελεί απλές κινήσεις..

Πώς πηδάμε, τρέχουμε, ξαπλώνουμε, καθόμαστε; 

Παρατηρώντας το βίντεο, συζητήσαμε και δώσαμε έμφαση στην κινησιολογία αντίστοιχα της κούκλας μας .Πώς αναπνέει, περπατά, κάθεται, τρέχει, πηδά;

 

Το κάθε παιδί, πειραματίστηκε με την κίνηση της κούκλας και τη φωνή της, αυτοσχεδίασε και δημιούργησε με την κούκλα που είχε φτιάξει τον χαρακτήρα της, μιλώντας σαν αυτή  στην ομάδα και δίνοντας την το όνομα της αρεσκείας του .

Ερωτήσεις εμψύχωσης πριν την ατομική παρουσίαση:

Εκπαιδευτικός: Πώς την λένε την κούκλα σου;

Τι της αρέσει να κάνει ;Θέλεις να τη συστήσεις στα παιδιά;Τι φωνή θα έχει;

 

Παραδείγματα ατομικών παρουσιάσεων κούκλας:

ΝΤ. Γειά σας! Είμαι ο Μπρούνο (το όνομα του σκύλου του παιδιού).

Γειά σας!!Γειά!Είστε καλά;

Παιδιά:Γειά σου!Ναι!!

Δ.Εγώ είμαι ο Χάκερ (ήρωας δημοφιλούς παιχνιδιού)και χτύπησα το πόδι μου σε ένα ξύλο.(Κάνει πως κουτσαίνει)

Παιδιά:Περαστικά Χάκερ..Πονάς;

 

Β.Είμαι Σπάιντερμαν!!Φιουουου!!Πίουουου!!(Η Κούκλα μαζί του πετάει πάνω από την ομάδα και κάνει κόλλα το με όλα τα παιδιά της τάξης. Η τάξη ανταποκρίνεται με γέλια)

Ν.Είμαι ο Καραγκιόζης!!Ώ ρε μανούλα μου παιδιάααα! Ώπα! Ώπα! Ώπα!

Π.Γειά σου ! Έχεις φίλους;

Ν.Ναι! Βλέπω εδώ όλους τους φίλους μου ..τον…την…και τον…(δείχνει η κούκλα τα παιδιά και τα ονομάζει ένα ένα)

Αφού γνώρισαν την κούκλα τους ατομικά, ήρθε η ώρα για  ασκήσεις αφήγησης ιστορίας στο εργαστήριο: 

1.”Πρωινό ξύπνημα”. Η εκπαιδευτικός δείχνει ένα σενάριο που αφηγείται την πρωινή ρουτίνα της κούκλας της. Ενθαρρύνει τα παιδιά να αναρωτηθούν τι θα άλλαζαν ή αν έχουν και άλλα πράγματα που θα πρόσθεταν στην ιστορία όπως:

Πώς είδατε τον ήρωα; Τι συναισθήματα σας προκάλεσε;

2.Επανάληψη της άσκησης από τα ίδια τα παιδιά, αρχικά το καθένα με τη δική του κούκλα.

 

3.Δημιουργία ομάδων και αφηγήσεις ελεύθερων ιστοριών από τους μαθητές στα τραπέζια.

Η Νηπιαγωγός εδώ είχε βοηθητικό ρόλο δίνοντας τα υλικά σκηνικού για την κάθε ομάδα(π.χ. φαγητά για τα παιδιά που οι ήρωες τους μαγείρευαν ή ένα μαξιλάρι για κρεβάτι σε άλλη ομάδα.) και κάνοντας ερωτήσεις ανατροφοδότησης για το σενάριο τους.

 

Δημιουργήθηκαν  Τρείς ομάδες με μικρές ή μεγαλύτερες αυτοσχέδιες ιστορίες:

1. “Η ομάδα των Υπερηρώων ξεκινά τη μέρα” -4 άτομα (η ομάδα αυτή είχε επηρεαστεί και από το πρόγραμμα ΧΟΠΑ που δουλεύαμε παράλληλα).

Σενάριο: Δύο υπερήρωες ξυπνούν και γυμνάζονται πετώντας ενώ οι άλλοι δύο βουρτσίζουν τα δόντια τους.

 

2. “Κυριακάτικο ξύπνημα”-4 άτομα (υλικά σκηνικού:μαξιλάρι, πανί για κουβέρτα)  .

 

Σενάριο: Μια οικογένεια τεσσάρων ατόμων ξυπνάει ,όλοι τεντώνονται να ξεπιαστούν γιατί τα παιδιά κοιμούνται με τους γονείς, το ένα παιδί γλιστράει και χτυπάει. Οι άλλοι τρέχουν πανικόβλητοι, το σηκώνουν , πίνει νερό(“Είμαι καλά τώρα ”λέει με λεπτή φωνή).Όλοι τότε βλέπουν το μπαμπά που ξανάπεσε για ύπνο, τον σκουντάνε και φωνάζουν “ΣΗΚΩΩΩ!!”αυτός τραντάζεται κι όλοι γελούν.

3. 
   “Το πάρτυ”-3 άτομα.(Αυτή η ομάδα πήρε αρκετά έξτρα υλικά για την ιδέα της και αρχικά έπαιξε περισσότερο με τα αντικείμενα. Η νηπιαγωγός τότε παρακίνησε την ομάδα να δώσει περισσότερη έμφαση στην κούκλα , ώστε αυτή να  χειρίζεται τα μαγειρικά σκεύη και φαγητά.).

 

Αρχικά τηγάνιζαν διάφορα φαγητά και έφτιαχναν καφέ, έπειτα συζητώντας κατέληξαν ότι όλα αυτά θα τα βάζανε πάνω σε ένα τραπέζι για να κάνουν ένα πάρτι, το οποίο και έκαναν όμως αναλυτικότερα στο επόμενο εργαστήριο με την παρουσίαση του έργου τους .

Με το τέταρτο εργαστήριο τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να πατήσουν πάνω στις προηγούμενες γνώσεις τους και να δ και  ﷽﷽﷽﷽τερωτΤΟ ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ ΜΑΣ ΜΑΘΑΙΝΕΙ ΜΕΣΑ ΑΠώσουν ζωή στις κούκλες τους σε κανονική παράσταση-παρουσίαση στους συμμαθητές και τις νηπιαγωγούς τους. Χρησιμοποιώντας την σκηνή του κουκλοθεάτρου από το κέντρο μάθησης, παρουσίασαν τις ιστορίες που είχαν φτιάξει εμπλουτίζοντας τες, διασκεδάζοντας και εμπλουτίζοντας ταυτόχρονα το λεξιλόγιο τους μέσω της αφήγησης. Ακόμα και πιο ντροπαλά παιδιά ή παιδιά με δυσκολία στην ομιλία ενθουσιάστηκαν μιλώντας μέσα από την κούκλα.

 

Στο πέμπτο εργαστήριο η κούκλα της κυρίας ήρθε να βοηθήσει! Η επέμβαση της είχε κωμικό χαρακτήρα και τα παιδιά γέλασαν πολύ και απάντησαν μετά στις ερωτήσεις κατανόησης. Φάνηκε να εμπέδωσαν το μάθημα πιο ευχάριστα με την αρωγή της κούκλας-βοηθού της τάξης.

Τέλος, συνδέοντας δύο αγαπημένα θέματα των παιδιών, το κουκλοθέατρο και το πρόγραμμα ΧΟΠΑ, τα παιδιά μπήκαν σε ρόλο θεατή και πλήρωσαν, έκοψαν εισιτήρια και με χαρά παρακολούθησαν την παράσταση με τις κούκλες σε ρόλο υπερηρώων της ΧΟΠΑ που σώζουν την τρίτη (κι όχι μόνο) ηλικία.

Χρησιμοποιώντας τις κούκλες που δημιουργήσαμε επίσης κάναμε ένα σύντομο βίντεο με σενάριο επίλυσης προβλήματος , το παρακολουθήσαμε με τα παιδιά και το συζητήσαμε για επανατροφοδότηση .

 Συνολικά , το συγκεκριμένο πρόγραμμα ενθουσίασε τους μαθητές και έδωσε ζωή στην γωνιά κουκλοθεάτρου στην οποία , ακόμα και μετά το πρόγραμμα, αυτοσχεδιάζουν ιστορίες με κούκλες για τους φίλους τους στις ελεύθερες δραστηριότητες.